Ekslibris – znak własnościowy książki

W listopadzie i grudniu w Liceum Ogólnokształcącym im. Piotra Skargi w Grójcu klasy drugie wzięły udział w lekcjach bibliotecznych na temat ekslibrisu.

Jak podaje Słownik języka polskiego wyraz oznacza artystyczną nalepkę z imieniem
i nazwiskiem właściciela księgozbioru umieszczaną na wewnętrznej stronie okładki. Obecnie nalepki często są zastępowane spersonalizowaną pieczątką. Grafika, która stanowi kompozycję scaloną z napisem nierzadko odzwierciedla zawód lub zainteresowania właściciela książki.

Uczniowie mogli się o tym przekonać poznając ekslibris Zbigniewa Religi, na który składa się m. in. lancet oraz ryby. Nóż chirurgiczny nawiązuje do zawodu chirurga,
a ryby wyrażają zainteresowanie lekarza wędkarstwem. Taki znak własnościowy można zaliczyć do ekslibrisów medycznych. Jak zauważyli uczestnicy lekcji w tej grupie ekslibrisów często pojawia się wąż Eskulapa, który jest symbolem medycyny.

Liczną grupę prezentowanych znaków własnościowych stanowiły ekslibrisy numizmatyczne z rysunkami monet, łowieckie z motywem zwierzęcia i ambony, czyli stanowiska obserwacyjnego, a także górskie przedstawiające kolejkę, szarotkę, zbójnika.

Jedną z części lekcji była praca w grupach. Uczniowie odpowiadali na pytania w oparciu o rozdane materiały. Jedno z nich dotyczyło osoby Hieronima Wietora sławnego introligatora i drukarza kancelarii królewskiej Zygmunta I Starego. Wietor był twórcą najstarszego polskiego ekslibrisu. W Lubomierzu, gdzie się urodził istnieje prowadzony przez pasjonatów dom gościnny, który nazwano: Wietorówka.

Bibliotekarze dziękują wychowawcom klas za pomoc w organizacji lekcji.

Joanna Gromadka

Mirosława Krawczak